Wanneer je kind een leesachterstand heeft, dan hoeft dit niet direct te betekenen dat je kind dyslexie heeft.
Kinderen ondergaan de fases binnen hun ontwikkeling op geheel eigen en unieke wijze. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat jouw kind volop binnen de fase van het ontwikkelen van zijn/haar sociale cognities bevindt, waarbij de cognities die nodig zijn op het gebied van taal en lezen wat achter kunnen blijven.
Wat zijn mogelijke signalen? Waar moet je rekening mee houden?
Vanaf groep 3 leert je kind lezen. Vaststellen van een vermoeden van dyslexie kan (op zijn vroegst) vanaf 1 tot anderhalf jaar leesonderwijs.
Je kunt dan jezelf als ouder de volgende vragen stellen:
- Kent mijn kind de letters van het alfabet?
- Kan mijn kind namen van kleuren, dagen van de week, cijfers of reeksen onthouden?
- Constateerden het consultatiebureau of de schoolarts, hoorproblemen of spraak-/taalproblemen?
- Hoe verliep de ogentest?
- Is mijn kind opgewekt als het naar school gaat of van school komt?
- Zoekt mijn kind uitvluchten om naar school te gaan?
- Heeft mijn kind vaak lichamelijke problemen? Denk aan hoofdpijn en/of buikpijn.
- Zijn er gedragsproblemen?
- Komt dyslexie in de familie voor?
Wanneer je iets opvalt bij de taal- of leesontwikkeling van je kind, bespreek dit dan met de leerkracht.
Je kunt de volgende vragen stellen:
- Herkent de leerkracht dat wat jou bij je kind opvalt?
- Heeft de leerkracht signalen van achterstand opgepikt bij het leren lezen van je kind?
- Welke toetsen/observatielijsten gebruikt de school om de (taal-/lees) ontwikkeling van je kind te volgen?
- Wat zijn de resultaten van je kind?
- Werkt de school volgens het Protocol Leesproblemen en Dyslexie? Waaruit blijkt dat?
- Wat biedt de school of de leerkracht dan aan (extra) begeleiding?
- Is er een remedial teacher of leesspecialist binnen de school?
- Wordt de begeleiding vastgelegd in een handelingsplan? (Vraag naar dit plan!)
- Is onderzoek door een deskundige buiten de school (al) nodig?
De leerkracht kan mede door drukte tekortschieten in de communicatie naar ouders. Houd contact, maak afspraken! Onthoud in je communicatie met de leerkracht dat hij/zij en de school ook het beste voor je kind willen. Zo zorg je er ‘mede’ als ouder(s) voor dat jullie niet tegenover elkaar staan, maar naast elkaar. Het beste voor jouw kind!
Bij vermoeden van dyslexie
Om een kind te kunnen aanmelden voor diagnose en behandeling dyslexie, moet de school een leerling dossier (leesdossier) aanleveren. Dit dossier moet over een periode van twee keer twaalf weken geëvalueerde handelingsplannen bevatten, waaruit blijkt dat er minimaal 3 maal 20 minuten per week extra individuele instructie is geboden. Uit de resultaten van drie opeenvolgende toetsen zal nauwelijks vooruitgang moeten blijken.
Waar kun je als ouder op letten?
Het is belangrijk dat het leerling dossier goed op orde is, vooral omdat sommige instanties alleen maar dit dossier te zien krijgen en niet de leerling zelf. Als ouder heb je recht op inzage in het leerling dossier van je kind. Het is goed om te bekijken of het dossier geen onvolledige, onjuiste, overbodige of suggestieve informatie bevat. Je kunt als ouder een afspraak met het schoolbestuur maken om het dossier in te zien. Hierbij is altijd iemand van de school aanwezig in verband met de privacy van anderen.
Voor meer informatie betreffende het leerling dossier: https://autoriteitpersoonsgegevens.nl/nl/onderwerpen/onderwijs/leerlingdossiers
Er wordt ervan uit gegaan dat leerlingen met een niet al te ernstige dyslexie voldoende geholpen kunnen worden op school. De praktijk is dat ‘als’ scholen hun leesonderwijs en extra begeleiding perfect in orde hebben (volgens een dyslexieprotocol) er nog maar zeer weinig leerlingen uitvallen.
Als ouders aanspraak willen maken op vergoeding van diagnostiek en behandeling bij ernstige dyslexie, moet de school het leerling dossier leveren waarmee het vermoeden van (ernstige) dyslexie wordt onderbouwd.
De basisschool heeft maar een beperkt budget om leerlingen te laten testen. Ze zal ervoor kiezen dit te besteden aan de leerlingen waarvoor een onderzoek het meest nodig is. Als jouw kind niet tot die groep behoort, maar je wilt toch een onderzoek, dan kun je je kind op eigen kosten laten onderzoeken op dyslexie. Kosten onderzoek: variërend tussen € 700,- en € 1100,-.
Dyslexie in het basisonderwijs
Kinderen krijgen met leesproblemen gerichte ondersteuning. Bijna alle scholen hebben een dyslexieprotocol waarin staat hoe zij omgaan met dyslexie. In het zorgplan van de basisschool staat welke methoden en hulpmiddelen de school gebruikt voor dyslectische leerlingen.
Dyslexie in het voortgezet onderwijs
Een middelbare school kan op verschillende manieren rekening houden met dyslectische leerlingen. De school kan diverse specifieke hulpmiddelen en faciliteiten toestaan uit het deskundigenrapport die vermeld staan op de dyslexieverklaring. De faciliteiten worden vermeld op een dyslexiepas of dyslexiekaart. Wat er op deze pas staat vermeld wordt in overleg met de leerling door de dyslexiecoördinator besloten.
Meer informatie: https://www.zorgwijzer.nl/zorgwijzers/dyslexie
Lees je kind en laat je gevoel spreken♡
Stella Coaching heeft ook een Facebook pagina. Hier vind je verschillende artikelen, columns van Stella, tips, leuke en handige weetjes…en meer…
Bron: Masterplan dyslexie; Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW); Autoriteit persoonsgegevens.